در بیان ختومات سوره هاى قرآن و فوائد آن

فصل سیزدهم

در بیان ختومات سوره هاى قرآن و فوائد آن 

ختم بسم الله الرحمن الرحیم

براى رفع مشکلى در یک مجلس 786 بار گفتن «بسم الله» و بعد از اتمام ختم به همین عدد صلوات فرستادن نافع است.

ختم دیگر: از بزرگان و مشایخ منقول است که هرگاه کسى دچار مهمى و مشکلى گردد و راه چاره و نجات بر او بسته باشد بعد از هر نماز 19 بار بگوید: «نِجاتاً مِنکَ یا سَیِّدَ الکَریمَ نِجِّنا وَ خَلِصّنا بِحَقِّ بَسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ» و اگر این کلمات را در یک مجلس 786 بار بگوید، اثر عجیب دارد.

ختم بسم الله جهت نابودى ظالم: در یک مجلس هزار بار بسم الله گفتن و هزار بار لا اله الا الله محمد رسول الله گفتن و هزار بار صلوات فرستادن جهت دفع شر ظالم مفید است.

ختم سوره حشر

از امام صادق(علیه السلام) راویت شده که فرمود: هر کس سوره حشر را از براى قضاء حاجت و برآمدن امور مهم چهل روز هر روز یک بار بخواند حاجتش برآورده گردد و اگر یک روز فوت شود ختم را از سر بگیرد.

گفته اند این ختم از مجربات است و بسیارى از بزرگان آن را تجربه کرده اند.

ختم سوره مزمّل

هر که این سوره را نوشته با خود دارد هر جا که رود فتح و پیروزى نصیبش گردد. و ایضاً جهت گشایش کار خواندن آن نافع است و چنانچه چیزى گم کرده تا ده روز

صفحه 270

هر روز یک بار بخواند.

و اگر در میان زن و شوهر ناسازگارى پدید آید این سوره مبارکه را بر آب بخوانند و بیاشامند محبت ایجاد شود.

و هرگاه کسى را فرزند نشود، زن و شوهر هر دو روزه بگیرند و وقت افطار غسل کنند و هر دو سوره مبارکه مزمل را به آب بخوانند و از آن بیاشامند، خداوند متعال به آنها فرزند عطا مى فرماید.

و چنانچه کسى قرض دار باشد بعد از هر نماز یک بار بخواند قرضش اداء گردد. و نیز اگر کسى دردى داشته باشد این سوره مبارکه را بر روغن بادام تلخ خوانده و برا اندام او بمالند دردش تسکین یابد. و اگر کسى دچار تنگى روزى گردد تا چهل روز روزى یک بار این سوره را بخواند روزى اش وسعت یابد.

و نیز جهت فتح مهمات یازده روز روزى یازده بار بعد از نماز صبح خواندن مفید و مؤثر است.

ختم سوره حمد

مرحوم مجلسى و دیگر از علماء گفته اند و به تجربه نیز ثابت شده که هرگاه کسى را مهمى پیش آید و یا بخواهد دولتمند شود به مدت 41 روز هر روزى 41 مرتبه سوره مبارکه حمد را بدون غلط و باین ترتیب بخواند:

ابتداء صبح روز جمعه باشد و پیش از اذان صبح غسل کند و پس از اذان، نماز صبح و نافله آن را بجاى آورد، بعد تسبیحات فاطمه زهرا(علیها السلام) را بگوید و بعد از تسبیح بدون اینکه با کسى صحبتى کند صد مرتبه بگوید: «اَلحَمدُ للهِِ رَبِّ الْعالَمین عَلى کُلِّ حال» و صد مرتبه صلوات بفرستد و بعد از صلوات سیزده مرتبه این دعا را بخواند: «یا مُفَتِّح فَتِّح یا مُسَبِّب سَبِّب یا مَیَسِّر یَسِّر یا مُسِهِّل سَهِّل یا مُدَبِّر دَبِّر یا مُتَمِّم تَمِّم بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ» بعد از این دعا 41 مرتبه سوره حمد را بخواند و

صفحه 271

سعى شود که ساعت ختم در این مدت 41 روز یکى باشد یعنى اگر ساعت چهار یا پنج صبح شروع کرده تمام مدت این 41 روز در همین ساعت و مکان هم یکى باشد و کم و زیاد در اعداد نباشد و اگر کم و زیادى در اعداد صورت پذیرد از نو شروع کند. هرگاه چنین کند به فضل خدا اثر آن را در هفته اوّل خواهد دید.

ختم دیگر: به جهت برآمدن حاجت به مدت دو هفته روزى صد مرتبه باین ترتیب سوره حمد را بخواند به شرط اینکه شروع روز پنج شنبه باشد صبح بعد از نماز 21 مرتبه و ظهر بعد از نماز 22 مرتبه و عصر بعد از نماز 23 مرتبه و مغرب بعد از نماز 24 مرتبه و بعد از نماز عشاء 10 مرتبه، اگر در هفته اوّل اثرى ظاهر نشد در هفته دوم انشاء الله ظاهر خواهد شد.

ختم سوره قل هوالله احد

گفته اند که ختم سوره مبارکه قل هو الله احد از جمله ختم هاى بسیار مجرب است و سر آمد تمام ختم ها است و دستور آن به قرار زیر است:

ابتداء روز پنج شنبه را روزه بگیرد آنگاه در همان روز یا جمعه ختم را آغاز کند باین ترتیب:

اوّل غسل کند بعد لباس تمیز و پاک بپوشد، سپس در مکانى که خلوت و خالى از اسباب گناه باشد قرار گیرد و در هنگامى که ختم را شروع مى کند با کسى حرف نزند و انگشتر عقیق سرخ و فیروزه در دست داشته باشد. سپس دو رکعت نماز حاجت بخواند و بعد از سلام نماز ابتدا هفت بار حمد و صدبار صلوات بفرستد بعد 79 بار سوره الم نشرح را بخواند بعد از آن هزار و یک بار سوره قل هو الله احد را بخواند بعد صد مرتبه دیگر صلوات بفرستد و سوره حمد را هم هفت بار دیگر تکرار کند، آنگاه سر به سجده گذاشته حاجت خود را از خدا بخواهد که به اجابت مقرون است انشاءالله.

صفحه 272

البته براى به اجابت رسیدن سریع اگر در شبهاى 13 تا پانزدهم ماه باشد بهتر است.

ختم دیگر: به جهت برآمدن حاجت گفته اند اگر کسى به مدت هفت روز بعد از نماز صبح صد مرتبه سوره قل هو الله احد را بخواند به شرط اینکه با کسى صحبتى نکند تا ختم تمام شود هنوز هفته تمام نشده اثر آن را خواهد دید.

ختم سوره انعام

در روایت آمده است که هر کس بخواهد روزى اش وسیع و حاجتش برآورده گردد شب پنج شنبه یا شب و روز جمعه رو به قبله، ابتداء سوره مبارکه حمد را بخواند، سپس سوره انعام را شروع کرده تا آیه «ما اُوتِىَ رُسُلُ اللهِ» (آیه 124) بخواند سپس برخاسته بلافاصله دو رکعت نماز به جاى آورد که در هر رکعت بعد از حمد هفت بار آیة الکرسى و هفت بار سوره کوثر را بخواند و پس از سلام نماز مجدداً از آیه «اللهُ اَعلَمُ حَیْثُ یَجْعَلُ» شروع کرده تا به آخر سوره بخواند و پس از پایان سوره سر به سجده نهاده هفتاد بار بگوید: «لا اله الا الله محمد رسول الله» آنگاه حاجت خود را بخواهد که انشاءالله برآورده خواهد شد.

ختم سوره مبارکه مؤمنون

گفته اند که هرگاه کسى را مهمى پیش آید که از علاج آن عاجز باشد 140 مرتبه سوره مبارکه مؤمنون را پشت سرهم بدون وقفه بخواند و به جز هنگام ضرورت از قبیل غذا خوردن و نماز خواندن و کار ضرورى، فاصله ایجاد نکند و از جاى خود برنخیزد حاجتش برآورده گشته و هیچ مشکلى برایش بوجود نخواهد آمد.

ختم سوره مبارکه بنى اسرائیل

هرگاه کسى حاجتى داشته باشد هفت مرتبه بدون فاصله آن را تلاوت نماید. حاجتش برآورده خواهد شد انشاء الله.

صفحه 273

ختم سوره مبارکه طه

هر که بخواهد روزى اش زیاد شود و محبتش در دلها پدید آید و بر دشمن غالب آید هر روز قبل از طلوع آفتاب یک بار سوره مبارکه طه را بخواند و اگر بعد از اذان صبح باشد که نمازش راخوانده باشد بهتر است.

ختم سوره مبارکه یس

هر کس به مدت ده روز بعد از نماز صبح پیش از آنکه با کسى سخن بگوید سوره مبارکه یس را تلاوت نماید و قبل از تلاوت این دعا را بخواند براى هر مشکلى مؤثر و مجرب است و آن دعا این است: «بِسم اللهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ یا قَدیمُ یا دائمُ یا حَىُّ یا قَیوُمُ یا فَردُ یا وِترُ یا واحِدُ یا اَحَدُ یا صَمَدُ یا مَن لَم یَلِد وَ لَم یُولَد وَ لَم یَکُن لَهُ کُفُوَاً اَحَدٌ وَ صَلَّى اللهُ عَلى مُحَمَّد وَ آلِهِ اَجمَعینَ بِرَحمَتِکَ یا اَرحَمَ الرّاحِمینَ»

سلمان فارسى(رحمه الله) که راوى این حدیث است اثر این دعا را تضمین نموده و اسم اعظم خدا را در این دعا دانسته است.

ختم دیگر سوره یس: از روز جمعه شروع کند تا روز پنج شنبه هر روزى 3 بار تا بشود 21 بار و اگر بتواند در یک مجلس 21 بار سوره یس را بخواند و بعد از فراق از قرائت سوره یس، دعاى هفتم صیحفه سجادیه «یا مَنْ تُحَلُّ بِهِ عُقَدُ الْمَکارِهِ» را بخواند و چنانچه این ختم را براى وسعت رزق بگیرد روز پنج شنبه باشد بهتر است و به جهت دفع دشمن سه شنبه و رسیدن به عزت روز یک شنبه لازم است.

ختم سوره مبارکه حم دخان

از امام صادق(علیه السلام) روایت شده که فرمود: هر کس این سوره را به جهت رفع مشکلى هفت بار بخواند مشکلش رفع گردد و چنانچه آن را نوشته با خود دارد از شر جن و پرى ایمن گشته و در نظر مردم عزیز و محترم گردد.

صفحه 274

ختم سوره شعراء

از امام صادق(علیه السلام) روایت شده که فرمود: هر کس سوره شعراء را براى برآمدن حاجت بخواند حاجتش برآورده گردد. به شرط اینکه تا چهل روز هر روز یک بار بخواند و چنانچه یک روز فوت شود ختم را از سر بگیرد. این ختم را بسیارى از بزرگان از مجربات شمرده اند.

ختم سوره احقاف

در کتاب ختومات قرآن آمده است که هرگاه کسى را گرفتارى پیش آید این سوره مبارکه را سه بار در یک جلسه بخواند از گرفتارى نجات یابد انشاء الله.

ختم سوره والنجم

از امام صادق(علیه السلام) روایت شده که فرمود: هر کس این سوره مبارکه را جهت برآمدن حاجتى 21 بار بخواند حاجتش بزودى برآورده گردد انشاءالله.

ختم سوره والذاریات و طلاق و مزمل و الم نشرح

هر روز به طور مداوم جهت وسعت رزق خواندن تأثیر بسزایى دارد به شرط اینکه یک روز فوت نشود و اگر شد قضا نماید.

ختم سوره ق

گفته اند اگر کسى بخواهد دولتمند گردد و درهاى خیر و خوبى برویش باز گردد هر روزى سه بار متصل و در یک مجلس این سوره را با وضو و رو به قبله و با ترتیل یعنى شمرده شمرده و آرام بخواند و بعد حاجت خود را بخواهد برآورده خواهدشد.

صفحه 275

ختم سوره واقعه

جهت وسعت روزى اثر عجیب دارد و از مجربات است که تخلف ندارد ولى باید ابتداء آن از شب شنبه به مدت پنج هفته هر شب سه بار بخواند و شب جمعه هشت بار بخواند تا پنج هفته به همین نحو تمام شود ولى قبل از شروع باید در هر شب این دعا را بخواند. «اَللّهُمَّ ارزُقْنا رِزقَاً حَلالاَ واسِعاً طَیِباً مِن غَیرِ کَدّ وَ استَجِب دَعوَتى مِن غَیرِ رَدّ وَ اَعُوذُ بِکَ مِن فَضیحَتى الفَقرِ وَ الدَّینِ وَ ادْفَعْ عَنّى هذَینِ بِحَقِّ الاِمامَینِ السِبطَینِ الحَسَنِ وَ الحُسَینِ عَلَیهِما السَّلام».

ختم سوره عمّ

هرکس سوره عمّ را یکسال هر روز بخواند سال بعد زیارت خانه خدا نصیبش گردد.

ختم سوره واللیل

تا چهل شب هر شب چهل بار خواندن سوره واللیل جهت وسعت روزى اثر عجیب دارد باین ترتیب که هرگاه به آیه «وَ ما لاَِحَد عِندَهُ مِن نِعمَة تُجزْى» برسد این آیه را سه بار تکرار کند.

اما این ختم در صورتى مؤثر است که در این مدت گناهى مرتکب نشود و در خانه هم اسباب گناه نباشد.

ختم سوره والضحى

هر کس چهل بار این سوره مبارکه را پشت سرهم بدون اینکه با کسى صحبتى کند رو به قبله با وضو بخواند و اگر جمعه باشد بهتر است، به هر نیتى که باشد حاجتش برآورده خواهد شد انشاءالله.

ختم سوره طلاق

21 بار خواندن سوره طلاق براى ایجاد محبت و یا اداى قرض نافع است.

صفحه 276

ختم سوره القارعة

به جهت برآمدن حاجات مهم 180 بار در یک مجلس خواندن این سوره نافع است.

ختم سوره والشمس

به جهت برآمدن هر مطلب سه روز هنگام طلوع آفتاب سر به سجده نهاده و سه بار این سوره مبارکه را در سجده بخواند همینکه به این آیه «فَالهَمَها فُجورَها» رسید حاجت خود را مد نظر بیاورد حاجتش برآورده خواهد شد انشاءالله ولى ابتداء از روز چهار شنبه باشد و تا روز جمعه ختم گردد.

ختم سوره الم نشرح

آورده اند که هرگاه کسى حاجت مهمى داشته باشد به مدت سه روز هر روز ابتداء هفت بار سوره حمد را بخواند و سپس هشتصد بار صلوات بفرستد، آنگاه هشتاد مرتبه سوره الم نشرح را بخواند و بعد از آن هزار و یک بار سوره قل هو الله احد را بخواند بعد از آن هفت بار دیگر سوره حمد را بخواند و سپس صد مرتبه صلوات بفرستد من ضامنم که سه روز نگذشته مرادش حاصل گردد و نیز خواندن چهل و یک بار سوره الم نشرح جهت وسعت روزى نافع است.

ختم سوره قل یا ایها الکافرون

در کتاب عدة الداعى از رسول اکرم(صلى الله علیه وآله وسلم)روایت شده که فرمود: هر کس صبح روز جمعه بعد از نماز صبح و قبل از طلوع آفتاب ده بار این سوره مبارکه را بخواند و بعد صد بار صلوات باین طریق بفرستد «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلَى النَّبِى الاُْمّىِ مُحَمَّد وَ آلِهِ وَ سَلَّم» هر مرادى که داشته باشد برآورده خواهد شد. رواى مى گوید من آن را تجربه کردم.

صفحه 277

ختم سوره انا انزلنا

به جهت وسعت روزى هر روزى ده مرتبه انا انزلنا خواندن اثر عجیب دارد.

بعضى از علماء و اهل دعا گفته اند اگر کسى این سوره را براى هر حاجتى و مطلبى سیصد و شصت بار بخواند حاجتش برآورده گردد.

و به همین تعداد یعنى سیصد و شصت بار خواندن این سوره جهت رفع فقر و تنگدستى و اداء دین از مجربات است.

ختم سوره انفطار

از امام صادق(علیه السلام) روایت شده است که هر کس بر خواندن این سوره مداومت نماید و یا در هر کارى و جایى درماند هفتاد بار آن را بخواند نجات یابد و اگر کسى اسیر یا زندانى باشد به همین تعداد بخواند از بند خلاص گزدد.

ختم سوره تکویر

و نیز از امام صادق(علیه السلام) روایت شده که فرمود: به جهت خلاصى از بلیات بیست و یک بار این سوره را خواندن نافع است.⁽¹⁾

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1ـ نقل از کتاب مشکل گشا یا دعوات زفره اى

صفحه 278

فصل چهاردهم

طبقات مفسرین قرآن

مرحوم علامه طباطبایى(رحمه الله) صاحب کتاب المیزان در کتاب قرآن در اسلام ص43 مى فرماید: مفسرین قرآن 9 طبقه هستند که شش طبقه آنها را اهل سنت و سه طبقه آنها را شیعه تشکیل مى دهند.

طبقات مفسرین اهل سنت

طبقه اوّل: پس از رحلت رسول خدا(صلى الله علیه وآله وسلم) جمعى از صحابه مانند ابى بن کعب و عبداله بن مسعود و جابر بن عبداله و ابو سعید خدرى و عبداله بن زبیر و عبداله بن عمر و انس و ابوهریره و ابو موسى و از همه معروفتر عبداله بن عباس به تفسیر قرآن اشتغال داشتند.

طبقه دوّم: جماعت تابعین هستند که شاگردان مفسرین صحابه مى باشند مانند: مجاهد، سعید بن جبیر، عکرمه، ضحاک، حسن بن بصرى، عطاء بن ابى ریاح و عطاء بن ابى مسلم، ابو العالیه، محمد بن کعب قرظى، قتاده، عطیه، زید بن اسلم و طاووس یمانى.

طبقه سوّم: شاگردان طبقه دوّم مى باشند مانند ربیع بن انس، عبداله بن زید بن اسلم و ابو صالح کلبى.

طبقه چهارم: عبارتند از سفیان بن عینیه و وکیع بن جرّاح و شعبة بن حجّاج و عبد بن حمید و ابن جریر طبرى صاحب تفسیر معروف.

طبقه پنجم: کسانى هستند که روایات را با حذف اسناد در تألیفات خود درج

صفحه 279

کردند و به مجرد نقل اقوال قناعت نمودند.

طبقه ششم: مفسرینى که پس از پیدایش علوم مختلفه در اسلام بوجود آمدند و متخصصین هر علم از راه فن مخصوص خود به تفسیر پرداختند، مثلا نحوى از راه نحو مانند زجاج و واحدى و ابن حیان که از راه اعراب آیات بحث نموده اند و بیانى ها از راه بلاغت و فصاحت مانند زمخشرى در کشاف.

و کلامى ها نیز از راه کلام وارد تفسیر گشتند مانند فخر رازى در تفسیر کبیر.

و عرفا از راه عرفان وارد شدند مانند ابن عربى و عبدالرزاق کاشى. و اخبارى ها از راه نقل اخبار، مانند ثعلبى در تفسیر خود. و فقیه از راه فقه مانند قرطبى در تفسیر خود. و جمعى دیگر نیز تفاسیرى مختلط از علوم متفرقه نوشتند مانند تفسیر روح البیان و تفسیر روح المعانى و تفسیر نیشابورى.

طبقات مفسرین شیعه

طبقه اوّل: کسانى که روایات تفسیر را از پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله وسلم) و ائمه اهل بیت(علیهم السلام)فرا گرفته اند مانند زراره و محمد بن مسلم و جریر و امثال ایشان.

طبقه دوّم: مانند فرات بن ابراهیم کوفى و ابو حمزه ثمالى و عیاشى و على بن ابراهیم قمى

طبقه سوّم: طبقه صاحبان علوم متفرقه هستند، مانند: سید رضى در تفسیر ادبى خود و شیخ طوسى در تفسیر کلامى خود که تفسیر تبیان است و صدر المتألهین شیرازى در تفسیر فلسفى خود و میبدى گنابادى در تفسیر عرفانى خود و سید هاشم بحرانى و فیض کاشانى هر یک در تفاسیر خود در رشته حدیث وارد بحث شده اند.